مدیاطوری - قسمت اول
بسم الله الرحمن الرحیم
«مدیاطوری»
قسمت1
رسانه... بله، رسانه! کلمه‌ای که در دنیای کنونی مکرر می‌شنویم. چیزی که چپ می‌رویم، راست می‌رویم، می‌گویند دنبال ماست و مانند غولی بی شاخ و دم می‌خواهد ما را ببلعد. اما واقعا رسانه چیست؟
پس از خلقت انسان، اولین گفت و گوی حضرت آدم با حضرت حوا را می‌توان اولین رسانه نامید. در واقع، چیزی که باعث هرگونه انتقال اطلاعات بین افراد شود را رسانه می‌توان نامید. ولی در دنیای حاضر، رسانه همان رسانه جمعی است. دلیل این که چرا رسانه جمعی مدنظر گرفته شده است را می‌توان هدف اصلی کانون‌های تأثیرگذاری گفت، چون این گروه‌ها می‌خواستند تفکر خود را بین تودۀ بیشتری از مردم انتشار دهند.
اما اولین رسانه‌های جمعی از کجا سر بیرون آوردند؟ برخی تصور می‌کنند که خط باعث بوجود آمدن اولین نوع رسانۀ جمعی بوده، در حالی که جالب‌ترین نوع را اگر بخواهیم نام ببریم که به شدت بین مردم حال هم قابل استفاده است «نجوا»(صحبت در گوشی) است. این نوع انتقال اطلاعات با توجه به وجود ارتباطات مردمی، بسیار فراگیر است و هم بدون فشار خارجی. اما بعد از این، دومین نوع از رسانه‌ها را می توان همان بوقچی‌های حکومتی نامید که در اصل اولین رسانۀ غیرتعاملی دنیا هستند. می‌توان گفت ابداع خط بشر را وارد دورۀ جدیدی کرد به حدی که با مکتوب شدن اطلاعات، انتقال آن‌ها در بین عموم راحت‌تر صورت می‌گرفت. اطلاعیه‌ها، کتب، کتیبه‌ها، الواح و ... هرکدام قسمی از رسانه‌های دوران قدیم بوده‌اند. ولی این رسانه‌ها برای اکثریت قابل عرضه نبودند چرا که کتابت و نوشتن خود یک فرآیند زمان‌بر و هزینه بردار بوده است. در این لحظه بود که گوتنبرگ، عالم را دچار انقلاب کرد...
گوتنبرگ با اختراع دستگاه چاپ، این امکان را به اهل رسانه داد که مطالب خود را با سرعت بیشتری به افراد بیشتری برسانند. پس روزنامه‌ها راه افتادند. فوقع ما وقع! روزنامه‌ها را می‌توان اولین رسانه جمعی از نسل رسانه‌های کنونی نامید. این تغییر نسل از چه جهت رخ داد؟ در واقع با ابداع روزنامه و ظهور حداکثری آن بین مردم، اندیشمندان علوم اجتماعی برای کنکاو مسائل اجتماعی حول این پدیده به تکاپو افتادند و در این حین بسیاری از نظریات رسانه متولد شدند.(هم چنین تعداد زیادی از نظریات علوم اجتماعی دچار تغییر شدند!)
اما بایستید! چیزی از قلم نیانداخته‌ایم؟! هنــــــــر...
در اصل هنر همیشه باعث انتقال مفاهیم و اطلاعات بوده‌است، از این جهت هنر یکی از ارکان اساسی رسانه‌ها بوده است به طوریکه برخی معتقدند رسانه و هنر به نحوی در هم تنیده شده‌اند که یک معنی می‌دهند! اگر در رسانه‌های کنونی بنگریم این هنر است که باعث جذب مخاطب می‌شود و هنگامی که به گذشتۀ بشر نظر می‌کنیم، همیشه هنر مهمان جوامع بوده‌است. نمایش‌ها، تمثیل‌گری‌ها، ترسیم‌گری‌ها و ... همیشه از تأثیرگذارترین رسانه‌ها بوده‌اند.
اما با گسترش فناوری‌ها(علی‌الخصوص فناوری مخابرات، دیجیتال، شبکه و ...) بستری برای پدیدار شدن تلویزیون، ماهواره‌ها و اینترنت پدید آمد که اینان هم بستر سرویس‌دهی به رسانه‌ها شدند. این موعد، موعد انقلاب ثانی در حوزۀ رسانه بود که بار دیگر نظریات رسانه‌های جمعی دچار تغییر شد و نظریات زیادی در این برهه در حال تولید شدن است.
و این بود یک مرور مختصر بر پیشینۀ رسانه...
اما مبحثی که در اصل به آن خواهیم پرداخت، رسانه‌های جمعی در دنیای کنونی است که بیشترین اثر را در بین افراد داشته و دارند. در واقع به این سوال خواهیم پرداخت:
«آن‌ها از جان ما چه می‌خواهند؟»
